Πολλές φορές διαβάζοντας στο πρωτότυπο τα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας, των μεγάλων εκείνων Θεολόγων που ο λόγος και η γλώσσα του κοσμεί και φέγγει ως σήμερα την ανθρώπινη σκέψη διδάσκοντας περί του Θείου, μαγεύομαι από τον μελίρρυτο λόγο και τους χυμούς της ευαισθησίας και της καλλιέργειάς τους.
Μεγαλείο και έμπνευση, σοφία και γνώση, αγάπη και έρωτας Χριστού.
Απόψε διαβάζοντας ένα μικρό απόσπασμα από τον Γρηγόριο τον Θεολόγο, είπα να το μοιραστώ μαζί σας.
Για τους πιστούς Χριστιανούς είναι ένα κείμενο που τους ανταμώνει με τον Θεό, αφού αναφέρεται στο μέγα και παράδοξο μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού.
Για τους μη πιστούς είναι ένα ακόμη δώρο μεγάλης λογοτεχνικής αξίας βασισμένο στην δύναμη των αντιθέτων και των αντιθέσεων.
Εξάλλου, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πως αν ένα γραπτό μνημείο δεν εκπλήρωσε στην εποχή του τον προορισμό του αποκλείεται στο μέλλον να θεωρηθεί σπουδαίο δείγμα λόγου. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με τα κείμενα της Γραφής πρωτίστως, με τα κείμενα των Πατέρων και βεβαίως τους εκκλησιαστικούς ύμνους. Ο χρόνος τα σεβάστηκε και αποτελούν έμπνευση και αφορμή για πολλούς σύγχρονους επειδή ακριβώς στην εποχή τους υπήρξαν τα αρτιότερα κείμενα λόγου περί του Θεού ή και ο ίδιος ο λόγος και ο Λόγος του Θεού.
Μεγαλείο και έμπνευση, σοφία και γνώση, αγάπη και έρωτας Χριστού.
Απόψε διαβάζοντας ένα μικρό απόσπασμα από τον Γρηγόριο τον Θεολόγο, είπα να το μοιραστώ μαζί σας.
Για τους πιστούς Χριστιανούς είναι ένα κείμενο που τους ανταμώνει με τον Θεό, αφού αναφέρεται στο μέγα και παράδοξο μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού.
Για τους μη πιστούς είναι ένα ακόμη δώρο μεγάλης λογοτεχνικής αξίας βασισμένο στην δύναμη των αντιθέτων και των αντιθέσεων.
Εξάλλου, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πως αν ένα γραπτό μνημείο δεν εκπλήρωσε στην εποχή του τον προορισμό του αποκλείεται στο μέλλον να θεωρηθεί σπουδαίο δείγμα λόγου. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με τα κείμενα της Γραφής πρωτίστως, με τα κείμενα των Πατέρων και βεβαίως τους εκκλησιαστικούς ύμνους. Ο χρόνος τα σεβάστηκε και αποτελούν έμπνευση και αφορμή για πολλούς σύγχρονους επειδή ακριβώς στην εποχή τους υπήρξαν τα αρτιότερα κείμενα λόγου περί του Θεού ή και ο ίδιος ο λόγος και ο Λόγος του Θεού.
Ο Γρηγόριος ήταν και ποιητής και αυτή του η τέχνη είναι φανερή στην γραφή του.
ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ:
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΠΕΡΙ ΥΙΟΥ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΠΕΡΙ ΥΙΟΥ
Ἐγεννήθη μέν, ἀλλὰ καὶ
ἐγεγέννητο· ἐκ γυναικὸς μέν,
ἀλλὰ καὶ παρθένου. τοῦτο ἀνθρώπινον,
ἐκεῖνο θεῖον. ἀπάτωρ ἐντεῦθεν,
ἀλλὰ καὶ ἀμήτωρ ἐκεῖθεν. ὅλον
τοῦτο θεότητος. ἐκυοφορήθη μέν, ἀλλ' ἐγνώσθη
προφήτῃ καὶ αὐτῷ κυοφορουμένῳ,
καὶ προσκιρτῶντι τοῦ λόγου, δι' ὃν
ἐγένετο. ἐσπαργανώθη μέν, ἀλλ'
ἀποσπαργανοῦται τὰ τῆς ταφῆς
ἀνιστάμενος. ἐν φάτνῃ μὲν
ἀνελκίθη, ἀλλ' ὑπ' ἀγγέλων
ἐδοξάσθη, καὶ ὑπ' ἀστέρος
ἐμηνύθη, καὶ ὑπὸ μάγων προσεκυνήθη.
πῶς σὺ προσπταίεις τῷ βλεπομένῳ, μὴ
σκοπῶν τὸ νοούμενον; ἐφυγαδεύθη μὲν
εἰς Αἴγυπτον, ἀλλὰ φυγαδεύει τὰ
Αἰγυπτίων. οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ
κάλλος (Ησ, νγ', 2) παρὰ Ἰουδαίοις, ἀλλὰ τῷ
∆αβὶδ ὡραῖος ἦν κάλλει παρὰ
τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων (Ψ, μδ', 2), ἀλλ'
ἐπὶ τοῦ ὄρους ἀστράπτει, καὶ ἡλίου
φωτοειδέστερος γίνεται, τὸ μέλλον μυσταγωγῶν.
Ἐβαπτίσθη μὲν ὡς ἄνθρωπος, ἀλλ' ἁμαρτίας ἔλυσεν ὡς θεός· οὐ καθαρσίων αὐτὸς δεόμενος, ἀλλ' ἵνα ἁγιάσῃ τὰ ὕδατα. ἐπειράσθη ὡς ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐνίκησεν ὡς θεός· ἀλλὰ Θαρρεῖν διακελεύεται, ὡς κόσμον νενικηκώς. ἐπείνησεν, ἀλλ' ἔθρεψε χιλιάδας, ἀλλ' ἄρτος ἐστὶ ζωτικὸς καὶ οὐράνιος. ἐδίψησεν, ἀλλ' ἐβόησεν· Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με, καὶ πινέτω· ἀλλὰ καὶ πηγάζειν ὑπέσχετο τοὺς πιστεύοντας. ἐκοπίασεν, ἀλλὰ τῶν κοπιώντων καὶ πεφορτισμένων ἐστὶν ἀνάπαυσις. ἐβαρήθη μὲν ὕπνῳ, ἀλλ' ἐπὶ πελάγους κουφίζεται, ἀλλ' ἐπιτιμᾷ πνεύμασιν, ἀλλὰ Πέτρον κουφίζει βαπτιζόμενον. δίδωσι τέλος, ἀλλ' ἐξ ἰχθύος, ἀλλὰ βασιλεύει τῶν ἀπαιτούντων.
Σαμαρείτης ἀκούει καὶ δαιμονῶν, πλὴν σώζει τὸν ἀπὸ Ἰερουσαλὴμ καταβαίνοντα καὶ λῃσταῖς περιπεσόντα, πλὴν ὑπὸ δαιμόνων ἑπιγινώσκεται, καὶ ἀπελαύνει δαίμονας, καὶ λεγεῶνα πνευμάτων βυθίζει, καὶ ὡς ἀστραπὴν ὁρᾷ πίπτοντα τὸν ἀρχηγὸν τῶν δαιμόνων. λιθάζεται, ἀλλ' οὐχ ἁλίσκεται. προσεύχεται, ἀλλ' ἐπακούει. δακρύει, ἀλλὰ παύει δάκρυον. ἐρωτᾷ ποῦ τέθειται Λάζαρος, ἄνθρωπος γὰρ ἦν· ἀλλ' ἐγείρει Λάζαρον, θεὸς γὰρ ἦν. πωλεῖται, καὶ λίαν εὐώνως, τριάκοντα γὰρ ἀργυρίων, ἀλλ' ἐξαγοράζει κόσμον, καὶ μεγάλης τιμῆς, τοῦ ἰδίου γὰρ αἵματος. ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἄγεται (Ησ, νγ', 7), ἀλλὰ ποιμαίνει τὸν Ἰσραήλ, νῦν δὲ καὶ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην.
ὡς ἀμνὸς ἄφωνος (Ησ, νγ', 7), ἀλλὰ λόγος ἐστί, φωνῇ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ καταγγελλόμενος. μεμαλάκισται, καὶ τετραυμάτισται, ἀλλὰ θεραπεύει πᾶσαν νόσον, καὶ πᾶσαν μαλακίαν. ἐπὶ τὸ ξύλον ἀνάγεται, προσπήγνυται, ἀλλὰ τῷ ξύλῳ τῆς ζωῆς ἀποκαθίστησιν, ἀλλὰ σώζει καὶ λῃστὴν συσταυρούμενον, ἀλλὰ σκοτίζει πᾶν τὸ ὁρώμενον. ὄξος ποτίζεται, χολὴν βρωματίζεται· τίς; ὁ τὸ ὕδωρ εἰς οἶνον μεταβαλών, ὁ τῆς πικρᾶς γεύσεως καταλυτής, ὁ γλυκασμὸς καὶ ὅλος ἐπιθυμία. παραδίδωσι τὴν ψυχήν, ἀλλ' ἐξουσίαν ἔχει πάλιν λαβεῖν αὐτήν, ἀλλὰ καταπέτασμα ῥήγνυται, τὰ γὰρ ἄνω παραδείκνυται, ἀλλὰ πέτραι σχίζονται, ἀλλὰ νεκροὶ ἐγείρονται. ἀποθνήσκει, ζωο ποιεῖ δέ, καὶ καταλύει τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον. θάπτεται, ἀλλ' ἀνίσταται. εἰς ᾅδου κάτεισιν, ἀλλ' ἀνάγει ψυχάς, ἀλλ' εἰς οὐρανοὺς ἄνεισιν, ἀλλ' ἥξει κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, καὶ τοὺς τοιούτους βασανίσαι λόγους. εἰ ταῦτα ἐμποιεῖ σοι τῆς πλάνης τὴν ἀφορμήν, ἐκεῖνά σου λύει τὴν πλάνην.
Ἐβαπτίσθη μὲν ὡς ἄνθρωπος, ἀλλ' ἁμαρτίας ἔλυσεν ὡς θεός· οὐ καθαρσίων αὐτὸς δεόμενος, ἀλλ' ἵνα ἁγιάσῃ τὰ ὕδατα. ἐπειράσθη ὡς ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐνίκησεν ὡς θεός· ἀλλὰ Θαρρεῖν διακελεύεται, ὡς κόσμον νενικηκώς. ἐπείνησεν, ἀλλ' ἔθρεψε χιλιάδας, ἀλλ' ἄρτος ἐστὶ ζωτικὸς καὶ οὐράνιος. ἐδίψησεν, ἀλλ' ἐβόησεν· Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με, καὶ πινέτω· ἀλλὰ καὶ πηγάζειν ὑπέσχετο τοὺς πιστεύοντας. ἐκοπίασεν, ἀλλὰ τῶν κοπιώντων καὶ πεφορτισμένων ἐστὶν ἀνάπαυσις. ἐβαρήθη μὲν ὕπνῳ, ἀλλ' ἐπὶ πελάγους κουφίζεται, ἀλλ' ἐπιτιμᾷ πνεύμασιν, ἀλλὰ Πέτρον κουφίζει βαπτιζόμενον. δίδωσι τέλος, ἀλλ' ἐξ ἰχθύος, ἀλλὰ βασιλεύει τῶν ἀπαιτούντων.
Σαμαρείτης ἀκούει καὶ δαιμονῶν, πλὴν σώζει τὸν ἀπὸ Ἰερουσαλὴμ καταβαίνοντα καὶ λῃσταῖς περιπεσόντα, πλὴν ὑπὸ δαιμόνων ἑπιγινώσκεται, καὶ ἀπελαύνει δαίμονας, καὶ λεγεῶνα πνευμάτων βυθίζει, καὶ ὡς ἀστραπὴν ὁρᾷ πίπτοντα τὸν ἀρχηγὸν τῶν δαιμόνων. λιθάζεται, ἀλλ' οὐχ ἁλίσκεται. προσεύχεται, ἀλλ' ἐπακούει. δακρύει, ἀλλὰ παύει δάκρυον. ἐρωτᾷ ποῦ τέθειται Λάζαρος, ἄνθρωπος γὰρ ἦν· ἀλλ' ἐγείρει Λάζαρον, θεὸς γὰρ ἦν. πωλεῖται, καὶ λίαν εὐώνως, τριάκοντα γὰρ ἀργυρίων, ἀλλ' ἐξαγοράζει κόσμον, καὶ μεγάλης τιμῆς, τοῦ ἰδίου γὰρ αἵματος. ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἄγεται (Ησ, νγ', 7), ἀλλὰ ποιμαίνει τὸν Ἰσραήλ, νῦν δὲ καὶ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην.
ὡς ἀμνὸς ἄφωνος (Ησ, νγ', 7), ἀλλὰ λόγος ἐστί, φωνῇ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ καταγγελλόμενος. μεμαλάκισται, καὶ τετραυμάτισται, ἀλλὰ θεραπεύει πᾶσαν νόσον, καὶ πᾶσαν μαλακίαν. ἐπὶ τὸ ξύλον ἀνάγεται, προσπήγνυται, ἀλλὰ τῷ ξύλῳ τῆς ζωῆς ἀποκαθίστησιν, ἀλλὰ σώζει καὶ λῃστὴν συσταυρούμενον, ἀλλὰ σκοτίζει πᾶν τὸ ὁρώμενον. ὄξος ποτίζεται, χολὴν βρωματίζεται· τίς; ὁ τὸ ὕδωρ εἰς οἶνον μεταβαλών, ὁ τῆς πικρᾶς γεύσεως καταλυτής, ὁ γλυκασμὸς καὶ ὅλος ἐπιθυμία. παραδίδωσι τὴν ψυχήν, ἀλλ' ἐξουσίαν ἔχει πάλιν λαβεῖν αὐτήν, ἀλλὰ καταπέτασμα ῥήγνυται, τὰ γὰρ ἄνω παραδείκνυται, ἀλλὰ πέτραι σχίζονται, ἀλλὰ νεκροὶ ἐγείρονται. ἀποθνήσκει, ζωο ποιεῖ δέ, καὶ καταλύει τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον. θάπτεται, ἀλλ' ἀνίσταται. εἰς ᾅδου κάτεισιν, ἀλλ' ἀνάγει ψυχάς, ἀλλ' εἰς οὐρανοὺς ἄνεισιν, ἀλλ' ἥξει κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, καὶ τοὺς τοιούτους βασανίσαι λόγους. εἰ ταῦτα ἐμποιεῖ σοι τῆς πλάνης τὴν ἀφορμήν, ἐκεῖνά σου λύει τὴν πλάνην.
Το κείμενο από ΕΔΩ όπου υπάρχει και μεταγραφή